Thuật ngữ pháp lý

Điều ước quốc tế được ký kết giữa hai quốc gia, chủ thể của luật quốc tế, dựa trên nguyên tắc bình đẳng và cùng có lợi, tôn trọng độc lập và chủ quyền của nhau nhằm thiết lập và phát triển quan hệ kinh tế thương mại giữa các bên, đồng thời, ấn định quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ kinh tế thương mại và việc bảo hộ sở hữu trí tuệ.

Điều ước quốc tế song phương giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Hợp chủng quốc Hoa kỳ về quan hệ thương mại, được ký kết tại Oasinhtơn ngày 13.7.2000 và có hiệu lực kể từ ngày 10.12.2001.

Sau quá trình đàm phán và ký kết, thời gian phê chuẩn Hiệp định tiếp tục diễn ra trong vòng hơn một năm nữa. Hiệp định được Hạ viện Hoa kỳ thông qua vào ngày 06.9.2001, Thượng viện Hoa kỳ thông qua ngày 03.10.2001, Tổng thống Hoa kỳ Busơ (GW.Bush) ký ngày 16.12.2001. Ngày 28.11.2001, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn Hiệp định. Ngày 10.12.2001, Bộ trưởng thương mại hai nước trao đổi công hàm phê chuẩn Hiệp định.

Với 72 điều trong 07 chương và 09 phụ lục quy định chi tiết về các cam kết nhằm mở cửa thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, thương mại đầu tư và thương mại liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm của công dân và pháp nhân của hai nước, Hiệp định này đánh dấu bước tiến quan trọng trong tiến trình bình thường hóa và phát triển mối quan hệ thương mại toàn diện giữa Việt Nam và Hoa kỳ.

Điều ước quốc tế được ký kết giữa hai chủ thể của luật quốc tế (chủ yếu là quốc gia) nhằm tránh việc đánh thuế hai lần và ngăn ngừa việc trốn và lậu thuế đối với thu nhập và thuế tài sản.

Điều ước này được áp dụng cho các đối tượng là những đối tượng cư trú của một hoặc hai bên ký kết. Điều ước này áp dụng đối với các loại thuế do một bên ký kết đánh vào thu nhập và vào tài sản, bất kể hình thức áp dụng của các loại thuế đó như thế nào.

Cho đến nay, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký kết trên 40 hiệp định về tránh đánh thuế hai lần với các nước trên khắp các châu lục, ví dụ: Hiệp định Việt Nam - Pháp (10.02.1993), Hiệp định Việt Nam - Thái Lan (23.12.1992), Hiệp định Việt Nam - Xingapo (02.3.1994), Hiệp định Việt Nam - Vương quốc Anh (09.4.1994),...

Điều ước quốc tế về các biện pháp đầu tư liên quan đến thương mại (được ký kết tại vòng đàm phán Uruguay thành lập WTO và có hiệu lực từ ngày 01.01.1995).

Nội dung cơ bản của hiệp định quy định các quyền và nghĩa vụ của các nước thành viên trong việc sử dụng các biện pháp đầu tư liên quan đến thương mại, mà cụ thể là thương mại hàng hóa.

Điều ước quốc tế đa phương về sở hữu trí tuệ, thương mại trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ được ký kết

vào ngày 15.12.1993 (bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01.01.1995).

Hiệp định TRIPS là một trong các hiệp định cơ bản - nền tảng của Tổ chức thương mại thế giới - WTO. Hiệp định này đưa ra tiêu chuẩn tối thiểu để bảo hộ các quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm: bản quyền và các quyền có liên quan; nhãn hiệu hàng hóa; chỉ dẫn địa lý; kiểu dáng công nghiệp; sáng chế; thiết kế bố trí mạch tích hợp; bảo hộ thông tin bí mật; hạn chế các hoạt động chống cạnh tranh trong các hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng.

Hiệp định TRIPS được xây dựng dựa trên các điều ước quốc tế hiện hành về quyền sở hữu trí tuệ như Công ước Pari (năm 1967) về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, Công ước Berne (Berne; năm 1971) về bảo hộ quyền tác giả, Công ước Rôma (năm 1981) về bảo hộ người trình diễn, người sản xuất băng đĩa ghi âm và các tổ chức phát thanh truyền hình và Hiệp định Washington (năm 1989) về sở hữu trí tuệ liên quan đến mạch tích hợp. Vì vậy, Hiệp định TRIPS còn được gọi là "Tổng hợp của các công ước về quyền sở hữu trí tuệ".

Điều ước quốc tế chuyên môn được ký kết nhằm thiết lập các nguyên tắc, quy chuẩn, quy phạm pháp luật hợp tác giúp đỡ lẫn nhau giữa các nước trong giải quyết các vấn đề tư pháp. Thông thường, Hiệp định tương trợ tư pháp là điều ước quốc tế song phương chuyên về hợp tác giữa các cơ quan tư pháp các nước kết ước trong lĩnh vực dân sự và hình sự. Tuy vậy, cũng có không ít trường hợp hiệp định tương trợ tư pháp chỉ được ký kết nhằm hợp tác giữa các nước trong một lĩnh vực nhỏ của hoạt động tư pháp.

Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký nhiều hiệp định tương trợ tư pháp với các nước. Các hiệp định tương trợ tư pháp về các vấn đề dân sự (kể cả hôn nhân, gia đình) đã được Việt Nam ký với Cộng hòa dân chủ Đức (năm 1980, đã hết hiệu lực), Liên Xô (năm 1981, đã hết hiệu lực), Tiệp Khắc năm 1982, nay được Cộng hòa Séc và Slovakia cùng kế thừa, Cuba (năm 1984), Hungary (năm 1985), Bungari (năm 1986), Ba Lan (năm 1993), Lào (năm 1998), Liên bang Nga (năm 1998), Trung Quốc (năm 1998), Ucraina (năm 2000), Mông cổ (năm 2000), Belarus (năm 2000), Hiệp định tương trợ tư pháp về các vấn đề dân sự đã được ký giữa Việt Nam và Pháp năm 1999. Một Hiệp định tương trợ tư pháp nhiều bên về các vấn đề hình sự đã được ký giữa Việt Nam và các nước ASEAN năm 2004.

Các hiệp định tương trợ tư pháp được ký cơ bản có nội dung tương tự nhau, thừa nhận chế độ bảo hộ pháp lý cho công dân và tổ chức các nước liên quan thiết lập cơ quan đầu mối trong tương trợ tư pháp là Bộ Tư pháp và Viện kiểm sát tối cao (về các vấn đề hình sự), xác định thẩm quyền tố tụng của các cơ quan tư pháp các nước liên quan và pháp luật cần áp dụng để giải quyết các vấn đề tư pháp cụ thể, quy định về cách thức lập hồ sơ ủy thác, thực hiện các ủy thác và các hoạt động tố tụng riêng biệt khác.

Điều ước quốc tế song phương nhằm mục đích phát triển quan hệ, tăng cường và hoàn thiện sự hợp tác giữa Việt Nam với các nước trong lĩnh vực quan hệ pháp lý và bảo hộ các quyền, lợi ích chính đáng của công dân và pháp nhân Việt Nam trong quan hệ với công dân và pháp nhân các nước ký kết (Xt. Hiệp định tương trợ tư pháp).

Điều ước quốc tế song phương về bảo hộ quyền tác giả giữa Việt Nam và Hoa kỳ được ký kết ngày 27.6.1997 và bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày 23.12.1998.

Hiệp định này quy định các nội dung cơ bản sau: tác phẩm được bảo hộ; phạm vi các quyền tác giả được bảo hộ; điều kiện bảo hộ; những quy định khác.

Hiệp định dựa trên nguyên tắc cơ bản - nguyên tắc đối xử quốc gia. Theo đó, mỗi bên ký kết, phù hợp với pháp luật của mình, sẽ dành cho các tác phẩm của những tác giả, nhà sáng tạo và nghệ sĩ là công dân hoặc người thường trú của bên ký kết kia và cho tác phẩm công bố lần đầu tại lãnh thổ của bên ký kết kia sự bảo hộ quyền tác giả không kém thuận lợi hơn sự bảo hộ mà bên đó dành cho công dân nước mình.

Những tác phẩm được bảo hộ gồm những tác phẩm mà một công dân hoặc người thường trú của một trong các bên ký kết có những quyền kinh tế theo luật quyền tác giả tại lãnh thổ của bên kia, hoặc khi những quyền nói trên thuộc về một pháp nhân do bất kỳ một công dân, hoặc người thường trú nào của bên kia kiểm soát trực tiếp, gián tiếp hoặc có quyền sở hữu đối với phần lớn cổ phần hoặc tài sản của pháp nhân, miễn là quyền sở hữu nói trên phát sinh trong vòng một năm kể từ ngày công bố lần đầu tác phẩm đó tại một nước thành viên của một điều ước đa phương về quyền tác giả mà một trong các bên ký kết là thành viên tại thời điểm Hiệp định này có hiệu lực.

Đồng thời, mỗi bên ký kết sẽ dành sự bảo hộ quy định theo Hiệp định cho những tác phẩm của công dân hoặc người thường trú của bên kia và cho những tác phẩm công bố lần đầu tiên tại bên kia trước khi Hiệp định có hiệu lực, nếu như những tác phẩm như vậy chưa thuộc về công cộng tại một trong các bên ký kết sau khi hưởng toàn bộ thời hạn bảo hộ.

Hiệp định quy định “quyền tối thiểu", theo đó các bên ký kết phải đảm bảo rằng người được hưởng quyền tác giả đối với một tác phẩm sẽ có độc quyền cho phép hoặc cấm: việc sao chép một tác phẩm, sáng tạo tác phẩm khác dựa trên tác phẩm đó và phân phối bản sao của các tác phẩm đó; việc trình diễn tác phẩm văn học, âm nhạc, kịch và múa, phim và tác phẩm nghe nhìn trước công chúng và; việc trình bày các tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả trước công chúng trong trường hợp tác phẩm văn học, âm nhạc, kịch, múa, kịch câm, hội họa, đồ họa, tạo hình, phim ảnh hoặc tác phẩm nghe nhìn khác.

Các bên ký kết sẽ giới hạn những hạn chế và ngoại lệ đối với “quyền tối thiểu” được nêu trên trong một số trường hợp đặc biệt mà những trường hợp đó không cản trở sự khai thác bình thường của tác phẩm và không ảnh hưởng bất hợp lý đến lợi ích chính đáng của người được hưởng quyền tác giả.

Không một bên ký kết nào có thể áp đặt những thể thức, kể cả những yêu cầu về mặt công bố hoặc đăng ký, đối với việc hưởng hoặc thực hiện các quyền dành cho các tác phẩm của bên ký kết kia.

Các bên cam kết sẽ quy định việc thi hành đầy đủ và hiệu quả quyền tác giả đối với những tác phẩm trong phạm vi lãnh thổ nước mình, đồng thời sẽ hợp tác nhằm đạt mục đích chung về ngăn ngừa và xử lý việc xâm phạm quyền tác giả.

Hiệp định được ký kết vào năm 1992 (sửa đổi năm 1995) giữa các nước thành viên ASEAN quy định việc giảm thuế quan trong thương mại nội bộ ASEAN. Theo hiệp định này, mức thuế quan giảm xuống còn từ 0 - 5%, đồng thời loại bỏ tất cả các hạn chế về định lượng và các hàng rào phi thuế quan trong vòng 10 năm bắt đầu từ ngày 01.01.1993 và hoàn thành vào ngày 01.01.2003.

Hiệp định về ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung được áp dụng đối với tất cả các sản phẩm chế tạo, kể cả sản phẩm cơ bản và sản phẩm nông sản trừ những sản phẩm được các nước thành viên đưa vào danh mục loại trừ hoàn toàn.

Ngày 28.7.1995 Việt Nam trở thành thành viên thứ 7 của ASEAN, ngay sau đó, ngày 15.12.1995 Việt Nam đã ký nghị định thư về việc gia nhập của Việt Nam vào Hiệp định CEPT. Là một trong các thành viên mới của ASEAN, Việt Nam bắt đầu thực hiện CEPT vào ngày 01.01.1996 và hoàn thành vào ngày 01.01.2006.

Tổ chức do nhiều hội, nhiều tổ chức trong và ngoài nước hoặc do nhiều quốc gia liên kết lại với nhau để cùng theo đuổi một mục đích chung và nhằm bảo vệ quyền lợi lẫn nhau.

Quyền lập hội ở nước ta được quy định rất sớm bởi Luật số 102-SL/L-004 ngày 20.5.1957 và các văn bản hướng dẫn thi hành của Chính phủ.

Các thành viên của hiệp hội liên kết lại với nhau vì có cùng một lợi ích chung và nhằm tạo ra sức mạnh chung trong hoạt động của mình. Trong hoạt động các tổ chức thành viên của hiệp hội cùng nhau thỏa thuận về những vấn đề có liên quan cần có sự phối hợp, hỗ trợ nhau mà vẫn giữ tính độc lập và tư cách pháp nhân của tổ chức mình. Cơ cấu hiệp hội thường chặt chẽ, nó được xây dựng trên cơ sở các cam kết mang tính pháp lý cao giữa các thành viên và được tuân thủ một cách chặt chẽ. Các vấn đề chung thường được thảo luận, bàn bạc một cách dân chủ và bình đẳng giữa các thành viên của hiệp hội. Ví dụ: Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) là tổ chức quốc tế liên chính phủ có tính chất khu vực, được thành lập trên cơ sở Tuyên bố Băng Cốc ngày 08.08.1967 của Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao 5 nước: Thái Lan, Malaixia, Xingapo, Philippin, Inđônêxia tại Băng Cốc, với mục đích hợp tác giữa các nước Đông Nam Á thành một khu vực hòa bình, tự do, thịnh vượng và trung lập. Hiệp hội luật gia dân chủ quốc tế (IADL) là tổ chức quốc tế của các luật gia dân chủ các nước trên thế giới, được thành lập vào tháng 10.1946 tại Pari. Thành viên gồm 64 phân ban quốc gia tại các nước, ngoài ra còn có 24 nhóm làm việc và hộp thư trao đổi thông tin ở các nước khác. Mục đích của Hiệp hội luật gia dân chủ quốc tế là tạo điều kiện thuận tiện cho các cuộc tiếp xúc và trao đổi quan điểm giữa các luật gia, giữa các hội luật gia của các nước, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, động viên việc nghiên cứu và áp dụng nền dân chủ nhằm duy trì nền hòa bình lâu dài và hợp tác giữa các dân tộc; thiết lập, bảo vệ và phát triển quyền tự do dân chủ.

Tổ chức liên minh giữa các nhà nước và các tổ chức phi chính phủ, được thành lập năm 1948, có trụ sở tại Gland, Thụy Sĩ. Mục tiêu chính là nhằm xúc tiến việc bảo tồn thiên nhiên và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên.

Hiện tại, thành viên của tổ chức này bao gồm 74 quốc gia, 111 tổ chức chính phủ, 731 tổ chức phi chính phủ quốc gia và quốc tế, 37 chi nhánh hội viên.

Chức năng chính của Hiệp hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế là thực hiện các chương trình bảo tồn các nguồn gen và loài, bảo tồn và quản lý rừng nhiệt đới, đất ngập nước, nguồn lợi biển; thành lập và quản lý các công viên quốc gia và các khu vực bảo vệ khác; phát triển pháp luật môi trường, liên kết các vấn đề dân số với môi trường.

Hiệp hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế gây ảnh hưởng, khuyến khích và giúp đỡ các tổ chức trên khắp thế giới bảo tồn tính toàn vẹn, sự đa dạng của thiên nhiên và đảm bảo bất kỳ sự sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên nào đều phải cân bằng và bền vững về mặt sinh thái.

Ban thư ký là trung tâm điều phối chương trình của Hiệp hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế và đáp ứng yêu cầu của các thành viên, đại diện cho các quan điểm của họ về thế giới và cung cấp cho họ các chiến lược, dịch vụ, kiến thức khoa học và kỹ thuật cần thiết để họ đạt được mục đích của mình. Thông qua 6 ủy ban (trong đó có ủy ban luật môi trường), Hiệp hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế tập hợp được hơn 6000 chuyên gia tình nguyện vào các nhóm dự án và các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Tổ chức cũng đã và đang giúp đỡ rất nhiều nước soạn thảo các chiến lược bảo tồn quốc gia và hướng dẫn cách áp dụng kiến thức của mình thông qua các dự án. Các hoạt động đã được triển khai ngày càng mạnh mẽ bởi một mạng lưới ngày một mở rộng của các cơ quan đại diện cho các quốc gia và khu vực ở các nước đang phát triển.

Hiệp hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế dựa vào sức mạnh của các thành viên, các mạng lưới và các cộng tác viên của tổ chức nhằm tăng cường khả năng của mình và củng cố các khối liên minh toàn cầu để giữ gìn các nguồn tài nguyên thiên nhiên ở phạm vi địa phương, khu vực và toàn cầu.

Hiệp hội bảo tồn thiên nhiên quốc tế đặc biệt quan tâm đến vai trò của các nhóm xã hội khác nhau, đặc biệt là phụ nữ. Hiệp hội còn quan tâm đến các dịch vụ bảo tồn, tư vấn cho các chiến lược quốc gia, đánh giá tác động môi trường, luật môi trường và giáo dục môi trường...

Tổ chức quốc tế liên chính phủ có tính chất khu vực được thành lập trên cơ sở Tuyên bố của Hội nghị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao các nước Đông Nam Á gồm: Thái Lan, Malaysia, Singapore, Philippin và Indonesia ký tại Bangkok (Thái Lan) ngày 08.8.1967.

Theo Tuyên bố Bangkok, tôn chỉ và mục đích của ASEAN là: 1) Thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển văn hóa trong khu vực; 2) Thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực; 3) Thúc đẩy sự cộng tác tích cực và giúp đỡ lẫn nhau trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hóa, khoa học kỹ thuật và hành chính; 4) Hợp tác hữu hiệu hơn để sử dụng tốt hơn nền nông nghiệp và các ngành công

nghiệp của nhau; 5) Giúp đỡ lẫn nhau trong các lĩnh vực đào tạo và cung cấp các phương tiện nghiên cứu; 6) Thúc đẩy việc nghiên cứu về Đông Nam Á; 7) Duy trì sự hợp tác chặt chẽ cùng có lợi với các tổ chức quốc tế và khu vực có cùng mục tiêu, tôn chỉ với ASEAN.

Cơ cấu ban đầu của ASEAN gồm: 1) Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao các nước ASEAN (cơ quan cao nhất của ASEAN) được tổ chức hàng năm (trừ trường hợp đặc biệt nếu có yêu cầu); 2) Ủy ban thường trực thực hiện công việc của ASEAN trong thời gian giữa các Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao. Thành phần của ủy ban gồm Chủ tịch là ngoại trưởng (hoặc người đại diện) nước chủ nhà và thành viên là các đại sứ của các quốc gia thành viên khác tại nước đó; 3) Các ủy ban chuyên môn, ủy ban ad-hoc gồm các chuyên gia về các vấn đề hợp tác cụ thể.

Ngoài ra còn có ban thư ký quốc gia được thành lập ở mỗi nước để chịu trách nhiệm thực hiện các công việc của ASEAN với tư cách đại diện cho nước mình.

Tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ nhất năm 1976 tổ chức tại Bali (Indonesia), các nước ASEAN đã ký Hiệp ước thành lập Ban thư ký ASEAN để phối hợp hành động giữa các ủy ban và dự án hợp tác ASEAN. Tổng thư ký do các ngoại trưởng bổ nhiệm có nhiệm kỳ 2 năm trên cơ sở luân phiên theo trình tự chữ cái tên nước. Trụ sở của Ban thư ký ở Jakarta (Indonesia).

Bên cạnh Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao, có thêm 5 Hội nghị Bộ trưởng khác được thiết lập (Hội nghị Bộ trưởng kinh tế, lao động, giáo dục, thông tin, phúc lợi xã hội).

Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 4 năm 1992 được tổ chức tại Singapore đánh dấu bước quan trọng trong quá trình cải cách cơ cấu tổ chức của ASEAN, cụ thể: hình thành cơ chế Hội nghị thượng đỉnh những người đứng đầu Chính phủ các nước ASEAN họp chính thức 3 năm một lần để đề ra phương hướng và chính sách chung cho hoạt động của ASEAN và đưa ra quyết định về các vấn đề lớn; thành lập Hội đồng AFTA (khu vực mậu dịch tự do ASEAN) có nhiệm vụ theo dõi và báo cáo việc thực hiện CEPT (Hiệp định về chương trình ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung) lên Hội nghị Bộ trưởng kinh tế; cải tổ, tăng cường bộ máy Ban thư ký ASEAN.

Hiện nay, ASEAN có 10 thành viên chính thức, ngoài 5 thành viên sáng lập, hiện nay còn có, Brunei (gia nhập năm 1985), Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (gia nhập năm 1995), Lào và Myanmar (gia nhập năm 1997) và Campuchia (gia nhập năm 1999).

Tổ chức tự nguyện phi Chính phủ do các ngân hàng lập ra, nhằm mục đích hợp tác, hỗ trợ nhau để thúc đẩy phát triển nghề nghiệp, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên.

Hiệp hội ngân hàng Việt Nam được thành lập trên cơ sở Quyết định số 247/TTg ngày 14.5.1994 của Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép thành lập Hiệp hội ngân hàng Việt Nam. Hiệp hội ngân hàng có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản tại ngân hàng, trụ sở đóng tại Hà Nội.

Các ngân hàng được Ngân hàng nhà nước cấp giấy phép hoạt động và tự nguyện tham gia đều có thể trở thành hội viên của Hiệp hội ngân hàng. Hệ thống tổ chức của Hiệp hội ngân hàng gồm có: Đại hội đồng Hiệp hội ngân hàng; Hội đồng Hiệp hội ngân hàng; Ban điều hành Hiệp hội ngân hàng.

Bao gồm hiệp hội ngành hàng và hiệp hội nghề nghiệp

(Theo Khoản 1, Điều 3, Luật Cạnh tranh 2018)

Văn kiện được ký giữa triều đình Huế và Chính phủ Pháp ngày 06.6.1884, sau khi Pháp đã ký với triều đình Mãn Thanh ngày 11.5.1884 Quy ước Thiên Tân về việc quân Thanh rút khỏi Bắc Kỳ.

Đại diện phía triều đình Huế là Nguyễn Công Tường, Thượng thư Bộ lại kiêm phụ chính thứ nhất và một số quan chức khác. Đại diện phía Pháp là Patơnôtơrơ (J.Patenôtre), đặc phái viên của Chính phủ Pháp bên cạnh Hoàng đế Trung Hoa.

Hiệp ước gồm 19 điều với nội dung bao trùm là nước An Nam thừa nhận và chấp nhận nền bảo hộ của nước Pháp. Nước Pháp sẽ thay mặt nước An Nam trong mọi quan hệ đối ngoại. Người An Nam sống ở nước ngoài sẽ đặt dưới sự bảo hộ của nước Pháp. Nội dung cơ bản là trên cơ sở của Hiệp ước Quý Mùi (1883), Hiệp ước Giáp Thân mang ý nghĩa là một bản khai tử đối với chủ quyền đối ngoại của triều đình Huế. Hai bên điều chỉnh lại ranh giới ba miền Bắc, Trung, Nam. Từ phía nam tỉnh Bình Thuận trở vào gọi là Nam Kỳ. Từ đây trở ra tới địa giới phía nam tỉnh Ninh Bình gọi là Trung Kỳ và từ đây trở ra đến biên giới Việt Trung gọi là Bắc Kỳ. Nam Kỳ được xác định là thuộc địa của Pháp, còn Bắc Kỳ và Trung Kỳ hợp lại được gọi là Vương quốc An Nam (Empire d’Annam) và được đặt dưới chế độ bảo hộ của Pháp.

Pháp đặt chức, Tổng trứ sứ (Résident général) thay cho chức Trứ xứ theo Hiệp ước Quý Mùi, đóng ở ngay trong nội thành Huế, thực hiện chức năng thay mặt cho Chính phủ Pháp chủ trì mọi việc đối ngoại của Nam triều. Đồng thời, thực hiện tất cả các quyền hành của viên trứ sứ ở Huế trước đây. Tổng trứ sứ, ngoài ra, còn chỉ đạo mọi hoạt động của các viên công sứ Pháp đứng đầu tình ở Bắc Kỳ. Pháp nắm độc quyền thuế thương chính ở Việt Nam. Các luật lệ, thể lệ về các loại thuế gián thu và chế độ thuế thương chính ở Nam Kỳ đều được chúng đem ra áp dụng ở Bắc Kỳ.

Triều đình Huế chấp thuận cho Pháp được tự do lựa chọn địa điểm đóng quân trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Làm như vậy, triều đình Huế cũng là muốn nhờ cậy Pháp giúp đỡ trong việc bình định các cuộc khởi nghĩa trong nước và các cuộc xâm lược từ bên ngoài.

Sau khi ký Hiệp ước này, triều đình Huế buộc phải đem ấn bạc mà trước đó vua nhà Thanh đã cho vua nước Nam - một biểu trưng về sự lệ thuộc của Nam triều vào triều đình nhà Thanh, đến sứ quán Pháp ở Huế để phá đúc thành khối bạc trước mặt đại diện của Pháp.

Hiệp ước về ngăn ngừa việc phổ biến vũ khí hạt nhân và các thiết bị nổ hạt nhân khác, thúc đẩy giải trừ quân bị hạt nhân và sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân... được ký ngày 01.7.1968, có hiệu lực từ ngày 05.3.1970.

Nội dung cơ bản của Hiệp ước là xác lập những nghĩa vụ mà quốc gia thành viên phải thực hiện, như không chuyển giao vũ khí hạt nhân hoặc các bộ phận nổ hạt nhân cho bất cứ thực thể nào, không tiếp nhận bất cứ loại vũ khí hạt nhân nào, không tìm kiếm hoặc tiếp nhận sự trợ giúp nào để sản xuất vũ khí hạt nhân, thiết lập các khu vực phi vũ khí hạt nhân, tiến hành giải trừ vũ khí hạt nhân.,. Hiệp ước cũng quy định việc tổ chức hội nghị quốc tế 5 năm một lần kể từ khi Hiệp ước có hiệu lực để xem xét, đánh giá việc thực hiện Hiệp ước. Tại Hội nghị lần thứ 5 (tháng 5.1995), các quốc gia thành viên đã chính thức thỏa thuận gia hạn hiệu lực vĩnh viễn cho Hiệp ước này.

Hiện nay, Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân có 175 quốc gia thành viên. Việt Nam chính thức tham gia Hiệp Ước từ tháng 6.1982.

Điều Ước quốc tế đa phương được ký kết giữa các nước thành viên của cộng đồng châu Âu ngày 07.02.1991 tại Maxtơrich (Marstricht; Hà Lan), có hiệu lực từ ngày 01.11.1993, nhằm đặt nền tảng cho sự thống nhất về kinh tế và chính trị của các nước thành viên.

Hiệp ước đề cập ba vấn đề chính là sự liên kết kinh tế và tiền tệ, liên kết chính trị, cải tạo cơ cấu và chức năng hiện tại của cộng đồng châu Âu.

Điều ước quốc tế đa phương về hợp tác sáng chế (PCT) được ký tại Oasinhtơn (Mì) ngày 19.6.1970.

Mục đích của Hiệp ước là góp phần giảm phí tổn về nhân lực và thời gian, đơn giản hóa phương thức cấp văn bằng bảo hộ, đồng thời, tránh tình trạng cấp vần bằng trùng lặp tại các nước thành viên.

Hiệp ước này tập trung đề cập khả năng nộp "đơn quốc tế” (International Application) về đăng ký sáng chế, giải pháp hữu ích tại cơ quan cấp văn bằng của các nước thành viên. Đơn này có thể được một trong số các tổ chức quốc tế thẩm định như các tổ chức chuyên môn và sáng chế do Viện nghiên cứu bằng sáng chế quốc tế ở La Hay (Hà Lan) kiểm soát. Theo đề nghị của người nộp đơn, cơ quan này có thể không bị hạn chế trong việc tìm kiếm và tiến hành thẩm tra sơ bộ. Sau đó, cơ quan có thẩm quyền của nước liên quan sẽ ra quyết định về việc cấp bằng sáng chế nếu kết luận của việc thẩm tra không mâu thuẫn với những yêu cầu mà luật trong nước đòi hỏi.

Đến nay đã có khoảng 100 quốc gia gia nhập Hiệp ước. Việt Nam là thành viên chính thức của Hiệp ước từ năm 1993. Các nước thành viên của Hiệp ước Oasinhtơn đã thành lập Hiệp hội quốc tế về hợp tác sáng chế.

Văn kiện được ký kết ngày 25.8.1883 giữa triều đình Huế và Chính phủ Pháp thừa nhận Pháp thống trị toàn bộ Việt Nam.

Đến năm 1883, thực dân Pháp đã chiếm và nắm quyền cai trị toàn bộ Nam Kỳ lục tỉnh và ở miền Bắc đã chiếm Hải Phòng, Hà Nội, Nam Định và một số nơi khác. Tại hội nghị quân sự Bắc Kỳ ngày 30.7.1883, các tướng tá Pháp lúc đó có mặt ở Bắc Kỳ, đứng đầu là Tổng ủy viên Pháp ở Bắc Kỳ là Ácmăng (Harmand) đã quyết định mở cuộc tiến công vào kinh đô Huế và đánh chiếm Sơn Tây để gây sức ép nhằm ký kết hiệp ước buộc triều đình Huế chấp nhận nền bảo hộ của Pháp.

Sau khi Chính phủ Pháp duyệt y kế hoạch, ngày 20.8.1883 quân Pháp mở cuộc tấn công cửa biển Thuận An, cửa ngõ vào kinh đô Huế  Hacmang lập tức từ Hải Phòng đi vào Huế và gửi tối hậu thư cho triều đình Huế. Triều đình Huế bị buộc phải ký với thực dân Pháp cái gọi là “Hiệp ước hòa bình” tại Huế, phía triều đình Huế do Hiệp biện đại học sĩ  Trần Đình Túc đại diện và phía Pháp do Hác Măng đại diện cùng ký.

Hiệp ước gồm 27 điều khoản. Ngay tại Điều 1, triều đình Huế bị tước bỏ hoàn toàn quyền đối ngoại, mọi cuộc trao đổi ngoại giao của triều đình Huế với bất kỳ nước nào, kể cả với triều đại Thanh (Trung Quốc) đều do Pháp nắm quyền chủ tọa và và triều đình Huế muốn đặt quan hệ ngoại giao với nước nào đều phải được Chính phủ Pháp cho phép.

Thực dân Pháp theo Điều 2 và Điều 26, sáp nhập tỉnh Bình Thuận vào Nam Kỳ coi như để trừ nốt khoản tiền bồi thường chiến phí theo Hiệp ước Nhâm Tuất (1862) mà triều đình Huế còn thiếu.

Một nội dung chủ yếu của Hiệp ước là chia Việt Nam làm ba kỳ (Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ). Từ phía bắc tình Bình Thuận trở vào nam gọi là Cô Hsin (Cochinchine), tức Nam Kỳ và được coi là thuộc địa của Pháp; từ địa giới phía bắc tỉnh Bình Thuận trở ra tới Đèo Ngang gọi là An Nam, tức Trung Kỳ; từ Đèo Ngang trở ra gọi là Tông canh (Tonkin), tức Bắc Kỳ. An Nam và Tonkin hợp lại gọi là Vương quốc An Nam (Empire d’Annam) do Hoàng đế An Nam trị vì, nhưng phải đặt dưới sự bảo hộ của Pháp, ai muốn đi vào đất Trung Kỳ đều phải có giấy nhập cảnh do những viên chức cao cấp nhất của giới cầm quyền Pháp cấp và phải được Nam triều chuẩn y.

Thực dân Pháp bắt triều đình Huế phải gọi toàn bộ số quân lính đã gửi ra chiến trường Bắc Kỳ trở về và đình ngày mọi hoạt động quân sự, phải ra lệnh cho các quan lại Bắc Kỳ trở lại làm việc như cũ, nơi nào khuyết phải bổ sung ngay và nhà cầm quyền Pháp đề cử ai thi triều đình phải làm mọi thủ tục để bổ dụng ngay (Điều 5).

Thực dân Pháp bắt triều đình Huế phải cho lưu hành khắp Trung Kỳ và Bắc Kỳ loại tiền do Ngân hàng Đông Dương phát hành. Như vậy, cùng một lúc tại Việt Nam tồn tại và lưu hành 3 đồng tiền: tiền Việt Nam (quan, tiền, tiền đồng,...); đồng bạc Mễ Tây Cơ, tức đồng bạc hoa xòe và đồng Đông Dương (Điều 27).

Điều ước quốc tế đa phương được ký kết ngày 25.3.1957 tại Rôma (Italia), có hiệu lực từ 01.01.1958 giữa 6 quốc gia sáng lập viên của Cộng đồng kinh tế châu Âu (Bì, Pháp, Hà Lan, Luxembua, Cộng hòa Liên bang Đức và Italia) để hình thành các mục tiêu và nguyên tắc của Cộng đồng châu Âu.

Hiệp ước này đặt nền móng cho quá trình tháo bỏ sự hạn chế thương mại giữa các quốc gia hội viên, ấn định việc tự do di chuyển nhân lực, tài sản, tư bản giữa các nước thành viên, điều hòa các chính sách thuế và trợ giúp các khu vực nghèo đói.

Văn kiện được ký kết giữa Pháp và triều đình Mãn Thanh ngày 09.6.1885 tại Thiên Tân, tên gọi chính thức là “Hiệp ước hòa bình, hữu nghị và thương mại” đại diện phía Pháp là Patơnôtơrơ (J.Patenôtre), đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Chính phủ Pháp bên cạnh triều đình Mãn Thanh, về phía Trung Quốc có Lý Hồng Chương, Tổng đốc trực lệ đại diện.

Việt Nam dưới triều nhà Nguyễn là một quốc gia độc lập, nhưng trong quan hệ với Trung Quốc vẫn ở vào một vị thế như một chư hầu thuộc quốc. Khi Pháp lần lượt đánh chiếm các địa phương Việt Nam, áp đặt ách cai trị của mình, nhất là khi triều đình Huế lần lượt phải ký với Pháp các điều ước mất nước, thừa nhận chính thức sự thật sự thật đó đã đụng chạm trực tiếp đến mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc. Nhưng lúc này, bản thân Trung Quốc cũng đang bị các cường quốc thực dân phương Tây uy hiếp, đi hết từ nhượng bộ này đến nhượng bộ khác, trong đó có các hiệp định cắt đất, bồi thường chiến tranh cho các nước phương Tây, kể cả việc triều đình Mãn Thanh phải từ bỏ mối quan hệ thiên triều - chư hầu với các quốc gia láng giềng, trong đó có Việt Nam dưới triều Nguyễn. Trong quan hệ với Pháp là quốc gia đang làm chủ một số vùng đất Trung Quốc, triều đình Mãn Thanh phải chấp nhận nhiều yêu sách của Pháp, kể cả mối quan hệ với Việt Nam, nhất là khi Pháp đánh chiếm các tỉnh phía Bắc Việt Nam, trên đất Việt Nam đang có đội quân Cờ Đen - tàn quân của cuộc khởi nghĩa Thái bình thiên quốc tràn sang và được triều đình Huế sử dụng để đánh lại quân Pháp. Đội quân Cờ Đen dưới sự chỉ huy của Lưu Vĩnh Phúc đánh nhau nhiều trận với quân Pháp và làm cho quân đội Pháp thua đau nhiều trận, tiêu biểu là trận cầu Giấy (Hà Nội) ngày 19.5.1873, quân Cờ Đen đã phối hợp với quân triều đình Huế đánh cho đội quân Pháp đại bại, giết chết Tổng chỉ huy lực lượng viễn chinh Pháp, trung tá hải quân Pháp Hăngri Rivie (Henri Rivière) cùng nhiều sĩ quan, binh lính Pháp.

Sau trận cầu Giấy, quân Cờ Đen cùng binh lính người Việt còn đánh nhiều trận, gây cho đội quân Pháp nhiều khó khăn, tổn thất. Lợi dụng thế yếu của triều đình Mãn Thanh, quân đội Pháp đã buộc nhà Thanh phải ký với Pháp nhiều điều ước cắt đất, từ bỏ các lợi ích thiên triều trong quan hệ với Việt Nam. Hiệp ước Thiên Tân 1885 đã ra đời trong khung cảnh đó.

Hiệp ước gồm 10 điều khoản mà nội dung chủ yếu là triều đình Mãn Thanh thừa nhận và chấp nhận việc Pháp thống trị Việt Nam, chấm dứt việc coi Việt Nam là một thuộc quốc của mình; không được đưa quân đội sang Việt Nam, không được cản trở công cuộc bình định của Pháp tại Việt Nam, phải tôn trọng hiện tại cũng như về sau này tất cả những cuộc điều đình trực tiếp đã có hoặc sẽ có giữa Pháp và Việt Nam; phải có trách nhiệm giải tán, đàn áp hoặc trục xuất tất cả những người Việt Nam nào sử dụng lãnh thổ của Trung Quốc để làm căn cứ hoạt động chống lại Pháp, về phía Pháp, Pháp sẽ rút khỏi Cơ Long ngay sau khi ký kết Hiệp ước này và một tháng sau sẽ hoàn toàn giải tỏa Đài Loan.

Giá trị bắt buộc phải thi hành, tuân theo di chúc.

Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế. Chỉ di chúc hợp pháp mới có hiệu lực pháp luật. Di chúc hợp pháp là di chúc do những người có đủ điều kiện lập; nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật. Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong các trường hợp sau đây: 1) Di chúc không hợp pháp. Nếu di chúc có một phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần khác thì chỉ phần không hợp pháp đó không có hiệu lực pháp luật; 2) Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế. Trong trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa kế, thi chỉ phần di chúc có liên quan đến người chết trước hoặc cùng thời điểm, cơ quan, tổ chức không còn đó là không có hiệu lực pháp luật; 3) Di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế, nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần, thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực; 4) Di chúc bị thay thế bằng một di chúc hợp pháp khác. Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản, thì chỉ bản di chúc sau cùng mới có hiệu lực pháp luật; 5) Người thừa kế theo di chúc khước từ quyền hưởng di sản; 6) Người thừa kế theo di chúc bị tước quyền hưởng di sản theo quy định của pháp luật.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, hiệu lực của di chúc được quy định tại Điều 643 Bộ luật dân sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 24 tháng  11 năm 2015.

Tính bắt buộc thi hành của văn bản quy phạm pháp luật trong một giai đoạn nhất định, trên một không gian nhất định và đối với những chủ thể pháp luật nhất định (cá nhân, cơ quan, tổ chức). (xt. Hiệu lực pháp luật; Hiệu lực theo thời gian của văn bản quy phạm pháp luật; Hiệu lực theo không gian của văn bản quy phạm pháp luật; Hiệu lực theo đối tượng tác động của văn bản quy phạm pháp luật).

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật được quy định tại Chương XIII Luận ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 22  tháng 6 năm 2015.

Hiệu lực ngược về trước của một văn bản pháp luật trước cả ngày văn bản pháp luật đó được ban hành, tức là các quy định của văn bản pháp luật đó được áp dụng đối với cả những hành vi, sự kiện đã xảy ra trước ngày văn bản pháp luật đó được ban hành.

Nhìn từ phía Nhà nước - chủ thể có quyền ban hành pháp luật có hiệu lực bắt buộc thi hành đối với mọi người cũng như nhìn từ phía các thành viên xã hội - những chủ thể có nghĩa vụ chấp hành pháp luật, xét về mặt thời gian, một văn bản pháp luật được ban hành bắt đầu có hiệu lực thi hành từ bao giờ, tức từ mốc thời gian nào là vấn đề có tầm quan trọng đặc biệt.

Qua cách thức xác định mốc thời gian, tức là từ thời điểm mà một văn bản quy phạm pháp luật được ban hành bắt đầu có hiệu lực, nhất là các văn bản quy phạm pháp luật trực tiếp liên quan, có quan hệ đến các quyền tự do, dân chủ của công dân, có thể hình dung ra bản chất nhân dân, thuộc tính dân chủ của một hệ thống pháp luật, cũng là của một chế độ chính trị, nhà nước.

Trong các xã hội dân chủ, thông thường văn bản quy phạm pháp luật bắt đầu có hiệu lực thi hành kể từ ngày văn bản đó được công bố, được đăng Công báo hoặc được xác định ngay trong văn bản pháp luật đó và thường là ở một thời điểm muộn hơn. Bộ luật tố tụng hình sự được Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ tư thông qua ngày 26.11.2003, nhưng theo Nghị quyết về việc thi hành Bộ luật tố tụng hình sự được thông qua cũng tại kỳ họp trên thì hiệu lực thi hành bắt đầu từ ngày 01.7.2004. Nói một cách ngắn gọn, hiệu lực pháp luật của một văn bản pháp luật là trở về sau, từ ngày hoặc sau ngày văn bản được thông qua, ban hành, công bố, đăng Công báo...

Tuy nhiên, trong những trường hợp cá biệt và như Điều 76 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định: chỉ trong những trường hợp thật cần thiết, văn bản quy phạm pháp luật mới được quy định hiệu lực ngược về trước và không được quy định hiệu lực ngược về trước trong các trường hợp

sau đây: 1) Quy định trách nhiệm pháp lý mới đối với hành vi mà vào thời điểm thực hiện hành vi đó pháp luật không quy định trách nhiệm pháp lý; 2) Quy định trách nhiệm pháp lý nặng hơn.

Đây là một nguyên tắc có tính nguyên lý của một hệ thống pháp luật dân chủ theo tinh thần xây dựng Nhà nước pháp quyền, có tầm quan trọng đặc biệt, vì nó trực tiếp góp phần tạo lập một trật tự pháp luật đủ độ tin cậy, bảo đảm xác lập một tâm lý xã hội vững tin vào tư cách hợp pháp của hành vi của mỗi chủ thể quan hệ pháp luật, tạo thế ổn định, vững chắc của cả hệ thống quan hệ xã hội được mọi người tham gia, giải tỏa tâm trạng bất an, nghi ngại, thấp thỏm, đưa lại sự tin tưởng vào ngày mai của các chủ thể quan hệ pháp luật.

Hai bộ luật lớn của Nhà nước ta - Bộ luật dân sự và Bộ luật hình sự tương thích với lĩnh vực quan hệ xã hội được điều chỉnh, đều có những quy định riêng, rạch ròi về vận dụng nguyên tắc này:

“Bộ luật dân sự được áp dụng đối với quan hệ dân sự được xác lập từ ngày Bộ luật này có hiệu lực. Bộ luật dân sự cũng được áp dụng đối với các quan hệ dân sự được xác lập trước ngày Bộ luật này có hiệu lực, nếu được luật, nghị quyết của Quốc hội quy định”. Trong lĩnh vực pháp luật hình sự, Điều 7 Bộ luật hình sự năm 1999 quy định:

“1. Điều luật được áp dụng đối với một hành vi phạm tội là điều luật đang có hiệu lực thi hành tại thời điểm mà hành vi phạm tội được thực hiện.

2. Điều luật quy định một tội phạm mới, một hình phạt nặng hơn, một tình tiết tăng nặng mới hoặc hạn chế phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xóa án tích và các quy định khác không có lợi cho người phạm tội, thì không được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành.

3. Điều luật xóa bỏ một tội phạm, một hình phạt, một tình tiết tăng nặng, quy định một hình phạt nhẹ hơn, một tình tiết giảm nhẹ mới hoặc mở rộng phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xóa án tích và các quy định khác có lợi cho người phạm tội, thì được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành”.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, hiệu lực hồi tố (hiệu lực trở về trước của văn bản quy phạm pháp luật) được quy định tại Điều 152 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 22 tháng 6 năm 2015.

Giá trị pháp lý của văn bản quy phạm pháp luật để thi hành hoặc áp dụng văn bản đó, thể hiện thứ bậc cao thấp của văn bản trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, thể hiện phạm vi tác động hoặc phạm vi điều chỉnh của văn bản về thời gian, không gian và về đối tượng áp dụng.

Trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật nước ta, Hiến pháp là đạo luật cơ bản, có hiệu lực pháp lý cao nhất. Sau Hiến pháp là các bộ luật và luật do Quốc hội thông qua. Pháp lệnh của Ủy ban thường vụ Quốc hội có giá trị sau Hiến pháp và luật. Tiếp đến là các văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ ban hành (nghị định, nghị quyết)...

Về nguyên tắc, văn bản quy phạm pháp luật được ban hành phải phù hợp với Hiến pháp, đảm bảo tính thống nhất, thứ bậc hiệu lực pháp lý của văn bản trong hệ thống pháp luật. Trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật có quy định khác nhau về cùng một vấn đề, thì áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn.

Hiệu lực pháp luật được thể hiện trên các phương diện sau: 1) Hiệu lực về không gian: chỉ giới hạn phạm vi lãnh thổ mà một văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực; 2) Hiệu lực về thời gian: chỉ khoảng thời gian mà một văn bản quy phạm pháp luật có giá trị pháp lý bắt buộc thi hành.

Thời điểm để tính hiệu lực về thời gian có thể được ghi ngay trong văn bản đó hoặc theo quy định chung của pháp luật về thẩm quyền và trình tự ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Theo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật của nước ta thì luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của ủy ban thường vụ Quốc hội có hiệu lực kể từ ngày Chủ tịch nước ký lệnh công bố, văn bản quy phạm pháp luật của Chủ tịch nước có hiệu lực kể từ ngày đăng công báo, trừ trường hợp các văn bản đó quy định ngày có hiệu lực khác. Văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các văn bản quy phạm pháp luật liên tịch có hiệu lực sau mười lăm ngày, kể từ ngày đăng Công báo hoặc có hiệu lực muộn hơn, nếu được quy định tại văn bản đó. Đối với văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ mà nội dung quy định có biện pháp thi hành trong tình trạng khẩn cấp, thì có thể quy định ngày có hiệu lực sớm hơn.

Văn bản quy phạm pháp luật cũng có thể có hiệu lực trở về trước (hiệu lực hồi tố) nhưng chỉ trong những trường hợp cần thiết (Xt. Hiệu lực hồi tố).

Văn bản quy phạm pháp luật bị ngưng hiệu lực từ thời điểm cơ quan có thẩm quyền ra quyết định đình chỉ thi hành cho đến thời điểm có quyết định xử lý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Nếu không bị hủy bỏ thì văn bản tiếp tục có hiệu lực còn nếu bị hủy bỏ thì văn bản hết hiệu lực.

Văn bản quy phạm pháp luật bị chấm dứt hiệu lực từ thời điểm hết thời gian có hiệu lực đã được quy định trong văn bản đó hoặc từ thời điểm chính cơ quan đã ban hành văn bản ra văn bản mới thay thế văn bản đó hoặc văn bản quy phạm pháp luật bị chấm dứt hiệu lực từ thời điểm bị hủy bỏ hoặc bãi bỏ bằng một văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Tính bắt buộc thi hành của văn bản quy phạm pháp luật đối với những chủ thể pháp luật nhất định.

Theo đối tượng tác động, có thể chia các văn bản quy phạm pháp luật làm hai loại: 1) Văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực đối với mọi chủ thể pháp luật. Ví dụ: Hiến pháp, Bộ luật dân sự, Luật giao thông đường bộ...; 2) Văn bản quy phạm pháp luật chỉ có hiệu lực đối với một số chủ thể pháp luật nhất định. Ví dụ: Luật sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật tổ chức Tòa án nhân dân... Các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan chính quyền địa phương như nghị quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định, chỉ thị của ủy ban nhân dân chỉ có hiệu lực chủ yếu đối với các chủ thể pháp luật đang sinh sống và làm việc tại các địa bàn lãnh thổ của các địa phương đó.

Tính bắt buộc thi hành của văn bản quy phạm pháp luật đối với các chủ thể pháp luật trong khoảng không gian mà trong đó pháp luật tác động lên các quan hệ xã hội.

Dựa vào hiệu lực theo không gian, có thể chia các văn bản quy phạm pháp luật làm hai loại: 1) Văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực trong phạm vi cả nước là văn bản của cơ quan nhà nước trung ương, gồm: Hiến pháp, bộ luật, luật, nghị quyết của Quốc hội; pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội; lệnh, quyết định của Chủ tịch nước; nghị quyết, nghị định của Chính phủ; quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; quyết định, chỉ thị, thông tư của Bộ trưởng; nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; quyết định, chỉ thị, thông tư của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; nghị quyết, thông tư liên tịch giữa các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, giữa các cơ quan nhà nước có thẩm quyền với các tổ chức chính trị - xã hội. Nếu văn bản của cơ quan nhà nước ở trung ương chỉ có hiệu lực trong phạm vi lãnh thổ nhất định thì hiệu lực theo không gian sẽ được quy định rõ trong văn bản đó, như Pháp lệnh thủ đô Hà Nội " quy định mục tiêu, cơ chế chính sách phân công trách nhiệm và phân cấp quản lý nhà nước trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ thủ đô”; 2) Văn bản pháp luật có hiệu lực trong phạm vi từng địa phương là văn bản của Hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân các cấp.

Ngoài ra, cũng có quy phạm pháp luật có hiệu lực vượt ra ngoài biên giới quốc gia như một số quy định của Hiến pháp và Bộ luật hình sự.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, hiệu lực về không gian được quy định tại Điều 155 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 do Quốc hội khóa 13  ban hành ngày 22 tháng 6 năm 2015.