Thuật ngữ pháp lý

là vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, không theo tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khỏe của con người, phá hủy kết cấu vật chất tương tự như súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao.

(Theo Khoản 1, Điều 1, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ sửa đổi 2019)

Là vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, không theo tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khỏe của con người, phá hủy kết cấu vật chất tương tự như vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao.

(Theo Khoản 6, Điều 3, Luật Quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017)

Là vũ khí được chế tạo, sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác theo quy định của Luật này để thi hành công vụ, bao gồm:    a) Súng cầm tay bao gồm: súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên, súng trung liên, súng chống tăng, súng phóng lựu;    b) Vũ khí hạng nhẹ bao gồm: súng đại liên, súng cối, súng ĐKZ, súng máy phòng không, tên lửa chống tăng cá nhân;    c) Vũ khí hạng nặng bao gồm: máy bay chiến đấu, trực thăng vũ trang, xe tăng, xe thiết giáp, tàu chiến, tàu ngầm, pháo mặt đất, pháo phòng không, tên lửa;    d) Bom, mìn, lựu đạn, ngư lôi, thủy lôi; đạn sử dụng cho các loại vũ khí quy định tại các điểm a, b và c khoản này.

(Theo Khoản 2, Điều 3, Luật Quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017)

Là vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, được sử dụng để luyện tập, thi đấu thể thao, bao gồm:    a) Súng trường hơi, súng trường bắn đạn nổ, súng ngắn hơi, súng ngắn bắn đạn nổ, súng thể thao bắn đạn sơn, súng bắn đĩa bay và đạn sử dụng cho các loại súng này;    b) Vũ khí thô sơ quy định tại khoản 4 Điều này dùng để luyện tập, thi đấu thể thao.

(Theo Khoản 5, Điều 3, Luật Quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017)

Là vũ khí có cấu tạo, nguyên lý hoạt động đơn giản và được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, bao gồm: dao găm, kiếm, giáo, mác, thương, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu.

(Theo Khoản 4, Điều 3, Luật Quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017)

bao gồm:
- Vũ khí được chế tạo, sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác theo quy định của Luật này để thi hành công vụ, bao gồm:
Súng cầm tay: súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên, súng trung liên, súng chống tăng, súng phóng lựu;
Vũ khí hạng nhẹ: súng đại liên, súng cối, súng ĐKZ, súng máy phòng không, tên lửa chống tăng cá nhân;
Vũ khí hạng nặng: máy bay chiến đấu, trực thăng vũ trang, xe tăng, xe thiết giáp, tàu chiến, tàu ngầm, pháo mặt đất, pháo phòng không, tên lửa;
Bom, mìn, lựu đạn, ngư lôi, thủy lôi; đạn sử dụng cho các loại vũ khí quy định tại điểm này;
- Vũ khí được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, không theo tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, có khả năng gây sát thương, nguy hại cho tính mạng, sức khỏe của con người, phá hủy kết cấu vật chất tương tự như vũ khí quy định tại điểm a khoản này, không được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác quy định tại Điều 18 của Luật này để thi hành công vụ..

(Theo Khoản 1, Điều 1, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ sửa đổi 2019)

(Hành vi) cố ý đưa ra hoặc cố ý loan truyền những thông tin không đúng sự thật có nội dung xúc phạm đến nhân phẩm, danh dự, uy tín người khác bằng những hình thức khác nhau như truyền miệng, qua phương tiện thông tin đại chúng, qua đơn thư tố giác...

Vu khống là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm danh dự của con người. Do vậy, luật hình sự Việt Nam quy định vu khống là tội phạm thuộc chương các tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của con người. Theo Bộ luật hình sự năm 1999, hành vi vu khống có thể là hành vi tạo ra thông tin sai sự thật và loan truyền thông tin đó mặc dù biết đó là thông tin sai sự thật. Hành vi vu khống cũng có thể chỉ là hành vi loan truyền thông tin sai sự thật do người khác tạo ra mặc dù biết đó là thông tin sai sự thật. Nội dung của thông tin sai sự thật thể hiện sự xúc phạm đến danh dự, uy tín, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác. Dạng đặc biệt của vu khống là hành vi bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền. Đối với dạng hành vi này, tính nguy hiểm cho xã hội của tội vu khống phụ thuộc nhiều vào loại tội bị vu khống. Do vậy, Bộ luật hình sự đã quy định vu khống người khác phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng là dấu hiệu định khung hình phạt tăng nặng của tội vu khống.

Hình phạt được quy định cho tội vu khống có mức cao nhất là 7 năm tù.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, tội vu khống được quy định tại Điều 156 Bộ luật hình sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 27 tháng 11 năm 2015.

là việc người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn nhằm đạt được lợi ích vật chất hoặc lợi ích phi vật chất không chính đáng.

(Theo Khoản 7, Điều 3, Luật Phòng, chống tham nhũng 2018)

Là vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về cạnh tranh bị điều tra, xử lý theo quy định của Luật này, bao gồm vụ việc hạn chế cạnh tranh, vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế và vụ việc cạnh tranh không Lành mạnh.

(Theo Khoản 9, Điều 3, Luật Cạnh tranh 2018)

Là một bộ phận của lãnh thổ quốc gia bao gồm một số tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương lân cận gắn với một số lưu vực sông hoặc có sự tương đồng về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, lịch sử, dân cư, kết cấu hạ tầng và có mối quan hệ tương tác tạo nên sự liên kết bền vững với nhau.

(Theo Khoản 6, Điều 3, Luật Quy hoạch 2017)

Là vùng phụ cận khu vực lấy nước từ nguồn nước được quy định phải bảo vệ để phòng, chống ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt.

Là vùng bao quanh vùng có dịch hoặc khu vực tiếp giáp với vùng có dịch ở biên giới của nước láng giềng đã được cơ quan quản lý chuyên ngành thú y xác định.
(Theo khoản 11 Điều 3 Luật thú y 2015)

Một phạm vi không gian trên biển, có ranh giới và chế độ pháp lý nhất định theo quy định của pháp luật quốc gia hoặc điều ước quốc tế song phương hoặc đa phương.

Khái niệm vùng biển theo nghĩa nêu trên bắt đầu xuất hiện trong sắc chỉ ngày 4.5.1493 của Giáo hoàng Alexander VI phân chia đại dương thành hai khu vực truyền đạo thuộc Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Trên cơ sở đó, một năm sau, vào ngày 7.6.1494, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã kí Hiệp ước Tordesillas phân chia vùng biển thuộc ảnh hưởng của họ. Trong các thế kỉ tiếp theo, các vùng biển mang tên lãnh hải, biển cả, vùng tiếp giáp lãnh hải, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế, vùng nước quần đảo,... đã lần lượt ra đời và được ghi nhận trong các văn kiện pháp lý quốc tế đa phương, trong đó có Công ước Luật biển của Liên hợp quốc năm 1982.

Ở Việt Nam, ngày 12.5.1977, Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ra Tuyên bố quy định các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam.

Toàn bộ các vùng biển thuộc chủ quyền và quyền chủ quyền của quốc gia ven bờ.

Theo quy định của Công ước luật biển năm 1982, các vùng này bao gồm: Nội thuỷ, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa.

Là khu vực chuyển tiếp giữa đất liền hoặc đảo với biển, bao gồm vùng biển ven bờ và vùng đất ven biển.
(Theo khoản 6 Điều 3 Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo 2015)

Là khu vực được cơ quan có thẩm quyền xáaacute;c định có dịch.

(Theo Khoản 14, Điều 2, Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007)

Là khu vực lân cận với vùng có dịch hoặc xuất hiện các yếu tố gây dịch.

(Theo Khoản 15, Điều 2, Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007)

Vùng biển nằm ở ngoài lãnh hải và tiếp liền với lãnh hải đặt dưới chế độ pháp lý riêng, theo đó các quyền và quyền tài phán của quốc gia ven biển và các quyền tự do của các quốc gia khác đều do các quy định của Công ước Luật biển 1982 điều chỉnh.

Vùng đặc quyền kinh tế có chiều rộng không vượt quá 200 hải lý tính từ đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải. Như vậy, chiều rộng riêng của vùng đặc quyền kinh tế là 188 hải lý nếu tính từ ranh giới phía ngoài của lãnh hải.

Vùng đặc quyền kinh tế lần đầu được ghi nhận trong Công ước luật biển 1982. Đây là thắng lợi của cuộc đấu tranh của các nước mới giành được độc lập và các nước đang phát triển. Vùng đặc quyền kinh tế không phải là lãnh hải vì nó nằm ngoài lãnh hải và cũng không phải là một phần của biển cả vì theo Điều 86 Công ước luật biển 1982, biển cả nằm ngoài giới hạn của vùng này.

Trong vùng đặc quyền kinh tế, quốc gia ven biển có quyền chủ quyền trong việc thăm dò, khai thác, bảo tồn và quản lý các tài nguyên thiên nhiên biển ở vùng nước phía trên đáy biển, của đáy biển và lòng đất dưới đáy biển cũng như các hoạt động khác nhằm thăm dò, khai thác vùng này vì mục đích kinh tế. Quốc gia ven biển có một số quyền tài phán nhất định để đảm bảo cho quyền chủ quyền không bị xâm phạm.

Trong vùng đặc quyền kinh tế của quốc gia ven biển, các quốc gia khác đều được hưởng quyền tự do hàng hải, tự do hàng không...

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong tuyên bố ngày 12.5.1977 đã xác lập vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam rộng 200 hải lý kể từ đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải. Tại những khu vực mà vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam chưa ra tới hết 200 hải lý đã gặp vùng đặc quyền kinh tế của quốc gia khác như Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia... thì ranh giới phân chia vùng đặc quyền kinh tế giữa Việt Nam với các nước liên quan được xác định trên cơ sở thoả thuận phù hợp với pháp luật và tập quán quốc tế.

Là vùng biển tiếp liền phía ngoài lãnh hải và hợp với lãnh hải thành một vùng biển rộng hai trăm hải lý tính từ đường cơ sở, trừ trường hợp điều ước quốc tế giữa Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và các quốc gia hữu quan có quy định khác.

(Theo Khoản 3, Điều 4, Luật Biên giới Quốc gia 2003)

Là vùng đất được giới hạn để xây dựng cầu cảng, kho, bãi, nhà xưởng, trụ sở, cơ sở dịch vụ, hệ thống giao thông, thông tin liên lạc, điện, nước, các công trình phụ trợ khác và lắp đặt trang thiết bị.

(Theo Khoản 8, Điều 4, Bộ luật hàng hải Việt Nam 2015)

Là khu vực được giới hạn để xây dựng cầu cảng, kho, bãi, nhà xưởng, trụ sở, cơ sở dịch vụ, hệ thống giao thông, thông tin liên lạc, điện, nước và công trình phụ trợ khác phục vụ cho hoạt động của cảng cá.

(Theo Khoản 25, Điều 3, Luật Thủy sản 2017)

Phần lãnh thổ, bao gồm toàn bộ phần lục địa và các đảo thuộc chủ quyền quốc gia.

Các đảo thuộc chủ quyền của quốc gia không phân biệt đảo gần hay xa bờ. Đối với các quốc gia quần đảo như Philippin, Inđônêxia thì vùng đất là toàn bộ các đảo và quần đảo thuộc chủ quyền quốc gia đó.

Do vị trí và tầm quan trọng đối với quốc gia mà vùng đất của quốc gia luôn thuộc chủ quyền hoàn toàn và tuyệt đối của quốc gia. Bằng việc ban hành các văn bản pháp luật, quốc gia kiểm soát chặt chẽ mọi hoạt động sử dụng, khai thác tài nguyên thiên nhiên, hoạt động cư trú, đi lại của người, phương tiện... trên vùng đất của quốc gia và thực hiện quyền tài phán đối với những hành vi vi phạm.

Là vùng bao quanh, tiếp giáp khu bảo tồn, có tác dụng ngăn chặn, giảm nhẹ tác động tiêu cực từ bên ngoài đối với khu bảo tồn.

(Theo Khoản 30, Điều 3, Luật đa dạng sinh học 2008)

Là vùng nước được thiết lập và công bố cho tàu thuyền đón, trả hoa tiêu.

(Theo Khoản 16, Điều 4, Bộ luật hàng hải Việt Nam 2015)

là vùng bị ngập lụt khi hồ xả nước theo quy trình; xả lũ trong tình huống khẩn cấp hoặc vỡ đập.

(Theo Khoản 8, Điều 2, Luật Thủy lợi 2017)

Là vùng ở đó có bằng chứng khoa học về việc không có mặt một loài sinh vật gây hại cụ thể và các điều kiện bảo đảm không có loài sinh vật gây hại đó được duy trì.
(Theo khoản 14 Điều 3 Luật bảo vệ và kiểm dịch thực vật 2013)

Là vùng nước được thiết lập và công bố cho tàu thuyền neo đậu để thực hiện việc kiểm dịch theo quy định của pháp luật.

(Theo Khoản 17, Điều 4, Bộ luật hàng hải Việt Nam 2015)

Toàn bộ phần nằm dưới vùng đất, vùng nước ở phía trong đường biên giới quốc gia.

Theo nguyên tắc chung được mặc nhiên thừa nhận thì vùng lòng đất được kéo xuống tận tâm trái đất.

Quốc gia có chủ quyền hoàn toàn và tuyệt đối đối với vùng lãnh thổ này. Mọi hoạt động thăm dò, nghiên cứu khoa học. khai thác tài nguyên thiên nhiên ở vùng lòng đất của quốc gia đều được đặt dưới sự kiểm soát chặt chẽ của quốc gia.

Là vùng nước được giới hạn để thiết lập vùng nước trước cầu cảng, vùng quay trở tàu, khu neo đậu, khu chuyển tải, khu tránh bão, vùng đón trả hoa tiêu, vùng kiểm dịch, luồng hàng hải và xây dựng các công trình phụ trợ khác.

(Theo Khoản 9, Điều 4, Bộ luật hàng hải Việt Nam 2015)